°C
Woda w naszym regionie odgrywa niebagatelną rolę. W otoczeniu miejscowych jezior ulokował się bowiem przemysł, którego genezą jest zalegający we Wschodniej Wielkopolsce węgiel brunatny. Ten przemysł bez wody funkcjonować nie może. Ale warto też dodać, że dzięki niemu powstają nowe akweny i nowe tereny pokopalniane, a wraz z nimi rozwija się rekreacja i turystyka.
Te nowe zbiorniki wodne, kąpieliska, i miejsca rekreacji to efekt rekultywacji terenów pokopalnianych, która realizowana jest od pierwszych lat działalności górniczej na naszym terenie. Znane i doskonale opisane zostały trasy rowerowe prowadzące wzdłuż byłych odkrywek, dużą popularnością wśród lokalnej ludności i turystów cieszą się liczne kąpieliska i plaże, m. in. w Kozarzewku i kleczewskim Parku Rekreacji i Aktywności Fizycznej.
Wspomnieliśmy na początku, że regionowi konińskiemu towarzyszy przemysł paliwowo-energetyczny przyczyniając się do jego znaczącej roli w kraju. Warto zaznaczyć, że działalność ta, w przypadku Ziemi Konińskiej, prowadzona jest zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Te zasady pozwalają na zachowanie kompromisu pomiędzy koniecznością uszanowania środowiska przyrodniczego, potrzebami gospodarki oraz potrzebami społecznymi. Dochodowa działalność wydobywcza węgla brunatnego oraz produkcja czystej ekologicznie energii elektrycznej wpisuje się w powyższe warunki ekorozwoju.
O tym, że istnienie na tym terenie kopalni nie ogranicza się jedynie do działalności wydobywczej świadczy fakt, iż w samym tylko Koninie, gdzie pół wieku temu kopano węgiel, teraz znajdują się znane i chętnie odwiedzane tereny rekreacyjno-sportowe. W miejscu, gdzie eksploatowana była Odkrywka „Morzysław” teraz króluje Park 700 lecia z kortami tenisowymi, „Zatorze” kojarzy się nam z doskonałym miejscem do spacerowania i znanym jeziorkiem w okolicach galerii handlowej, a nieopodal, również na terenach pokopalnianych, znajdują się pracownicze działki rekreacyjne. Sztuczne, profesjonalnie zagospodarowane, pokopalniane akweny z plażami zorganizowane zostały w Kozarzewku (po byłej odkrywce Kazimierz) i Kleczewie (po odkrywce Jóźwin). Na brak miejsca do wędkowania, także na terenach zrekultywowanych nie mogą narzekać wędkarze, którzy chętnie odwiedzają Czarną Wodę i łowisko w pobliżu Kleczewa.
Pewnym problemem jest natomiast, od pewnego czasu, że zarówno Jeziora Konińskie, jak i wszystkie inne akweny położone w tej części kraju, od dłuższego czasu „wysychają”, zmienia się ich linia brzegowa. Naukowcy i eksperci od hydrologii twierdzą, na podstawie posiadanych, wieloletnich pomiarów, że główną przyczyną obniżenia się zwierciadła wody jezior jest długotrwały brak właściwej ilości opadów w tym rejonie, mała zlewnia jezior, a także zlokalizowane wokół niezinwentaryzowane studnie głębinowe. Twierdzą oni, że na to, co się wokół nas dzieje, największy wpływ mają warunki klimatyczne. Susze czy powodzie powstają nie wtedy, kiedy kopalnia odsłania nową odkrywkę, ale wtedy, gdy występują opady atmosferyczne lub jest ich brak. Takie zdarzenia są znane nie tylko na Pojezierzu Wielkopolsko-Kujawskim, ale również w innych częściach Polski. Od 20 lat warunki klimatyczne stają się coraz bardziej ekstremalne. Polega to m. in. na tym, że średnia roczna suma opadów jest mniej więcej taka sama, ale rozkład tych opadów jest niekorzystny. Obserwujemy to na własne oczy, że coraz rzadziej występują deszcze, a jak już się zdarzą, to są nawalne – trwają krótko, ale przynoszą bardzo wysoki opad. Okresy nawalnych opadów występują na przemian z okresami suszy i wtedy właśnie obserwujemy negatywne zjawiska, między innymi obniżenie się wody w jeziorach. Podobne zjawisko występuje także w innych regionach, gdzie nie ma żadnych kopalni odkrywkowych.
Prowadzone od kilkunastu lat regularne pomiary poziomu wody jezior w okolicach,
w których działają odkrywki, wykazują wieloletnie i sezonowe wahania stanu poziomu wód
w poszczególnych jeziorach. Zwierciadło wody w jeziorach – co zostało również potwierdzone badaniami - ulega obniżeniu wyłącznie w okresach letnio-jesiennych, co związane jest
z warunkami pogodowymi. Potwierdzeniem stanowiska Kopalni może być także praca m.in. Instytutu Nauk Geologicznych Wydziału Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Wrocławskiego, która pokazała iż odwadnianie odkrywek Jóźwin i Kazimierz nie ma wpływu na stan wody w Jeziorze Budzisławskim,
a obniżenie poziomu stanu wód jest wywołane bardzo niskimi sumami opadów oraz stosunkowo wysokim parowaniem terenowym.
Rekultywacji terenów pogórniczych wymaga niebagatelnych nakładów, ale PAK KWB Konin SA nie szczędzi na ten cel czasu i środków. Od samego początku funkcjonowania w regionie konińskim kopalnia przywiązywała i przywiązuje nadal ogromne znaczenie. I górnicy, i energetycy od zawsze płacą za korzystanie z dobra jakim jest otaczające nas środowisko, ale i od dawna mają świadomość, że zarówno wydobywając węgiel, jak i produkując energię, są szczególnie zobowiązani do dbałości o to środowisko.
